Lãi suất ngân hàng leo thang: Mua nhà cách nào?

Lãi suất vay mua nhà rục rịch tăng

Đầu năm ngoái, chị Thu Trang (ở quận Đống Đa, TP. Hà Nội) vay ngân hàng 1,2 tỷ đồng để mua nhà, tương đương 50% giá trị căn hộ. Đến hiện tại, lãi suất cho vay của ngân hàng đã tăng khá cao so với cách đây 1 năm, thời điểm mặt bằng lãi suất giảm sâu vì dịch bệnh.

“Năm ngoái khoản vay của gia đình tôi được hưởng lãi suất chỉ ở mức 5%/năm trong 12 tháng đầu. Sau đó, lãi suất được thả nổi. Đến nay, thời hạn vay cố định đã gần hết, sắp tới không rõ tình hình lãi suất sẽ tăng đến mức nào. Chúng tôi chỉ chuẩn bị tinh thần cho mức lãi thả nổi tầm 10 -11%/năm, nếu vượt mức này thì với thu nhập của hai vợ chồng chắc chắn sẽ gặp khó trong việc chi trả hằng tháng”, chị Trang lo lắng.

Giống như chị Trang, nhiều người vay mua nhà đang như ngồi trên đống lửa trước đà tăng của lãi suất. Trong bối cảnh tín dụng hạn hẹp, hiện tại các nhà băng đều điều chỉnh lãi suất cho vay với mức tăng từ 1 – 2%/năm.

Ví dụ, Shinhan Bank đã nâng lãi suất cho vay mua nhà bình quân lên tối thiểu 8%/năm. Cụ thể, lãi suất ưu đãi 8,2% cho năm đầu, 8,9% ưu đãi cho 3 năm. Trước đó, mức lãi suất vay ưu đãi của nhà băng này chỉ 4,9%/năm (áp dụng cho năm đầu tiên).

Hay với Ngân hàng UOB, đã tăng lãi suất từ mức 6,49%/năm lên mức 7,69%/năm. Trong khi đó, VIB cũng đã tăng 0,2 điểm phần trăm lãi suất lên mức 8,7%/năm.

Lãi suất cho vay mua nhà còn giữ ở mức thấp được ghi nhận hiện nay thuộc về Ngân hàng TMCP Hàng hải Việt Nam (MSB), từ 4,99%/năm. Tuy nhiên, mức lãi suất ưu đãi này chỉ cố định trong 3 tháng đầu, các tháng tiếp theo sẽ thả nổi theo lãi suất thị trường.

Ngoài ra, các ngân hàng khác có mức lãi suất dao động từ 6 – 7%/năm bao gồm: TPBank 5,9%/năm, BIDV 6,2%/năm,TechcomBank 6,69%/năm, OCB 6,99%/năm…

Theo các chuyên gia, điều chỉnh tăng với lãi suất cho vay nhà là xu hướng tất yếu khi các ngân hàng thời gian qua đã đồng loạt tăng lãi suất huy động vốn. Công ty Chứng khoán Bản Việt dự báo, lãi suất cho vay thế chấp mua nhà trong nửa cuối năm nay sẽ tiếp tục tăng. Sang năm 2023, mặt bằng lãi suất cho vay mua nhà có thể đi ngang ở mức 11,2%.

Vay thế chấp mua nhà: Quy tắc cần “nằm lòng”

Các chuyên gia tài chính cảnh báo, nếu vay ngân hàng ở thời điểm này, người mua nhà cần lưu ý về ngưỡng vay an toàn, lập chi tiết dòng tiền hàng tháng, lựa chọn dự án, thời điểm vay, thời hạn vay.

Về ngưỡng vay an toàn, TS. Trịnh Thị Phan Lan - Giảng viên khoa Tài chính ngân hàng trường ĐH Kinh tế, ĐH Quốc gia Hà Nội khuyến cáo, người mua nhà nên vay không quá 50% giá trị căn nhà. Ngưỡng vay tốt nhất là dưới 30%. Ngưỡng vay nguy hiểm là trên 70%. Đồng thời, bạn cần có sẵn một số tiền trong tay tối thiểu 30% giá trị căn nhà.

Bên cạnh đó, người mua nhà nên lựa chọn các dự án đang hoàn thiện để được hưởng mức lãi suất tốt nhất từ các nhà băng. Khi đó, người mua nhà phải tính toán kỹ khả năng và dòng tiền chi trả lãi vay và nợ gốc ngân hàng.

Chuyên gia kinh tế PGS.TS. Đinh Trọng lý giải, thời gian đầu vay vốn, khách hàng sẽ được hưởng chính sách lãi suất ưu đãi. Hết kỳ hạn, lãi suất được thả nổi, thay đổi tùy theo biên độ và quy định của từng ngân hàng. Nếu lãi suất đột ngột tăng quá cao, người mua nhà có thể rơi vào tình cảnh “trở tay không kịp”.

Vị chuyên gia này gợi ý, cần lập chi tiết dòng tiền trong ít nhất từ 12 – 36 tháng. Khi tính toán dòng tiền này khách hàng cần lưu ý công thức: Dòng thu nhập – Dòng chi tiêu - Khoản dự phòng – Dòng trả nợ > 0.

Khi lập dòng tiền hay kế hoạch tài chính, nên có một khoản dự phòng để chuẩn bị cho các tình huống khó lường khiến kế hoạch khó tuân thủ 100%.

Về thời điểm thích hợp làm hợp đồng vay vốn, ông Trịnh Bằng Vũ, Giám đốc Khối cho vay khách hàng cá nhân, Ngân hàng Shinhan Việt Nam đề xuất, các mốc thời gian quý I, quý III khi các ngân hàng chưa bị áp lực nặng về room tín dụng, hoặc khi các nhà băng vừa được Ngân hàng Nhà nước cấp thêm hạn mức tín dụng. Lãi suất cho vay thế chấp mua nhà sẽ có thể tốt hơn các thời điểm khác trong năm.

Cuối cùng về thời hạn vay, người mua nhà nên vay dài hạn để đảm bảo điều kiện tài chính cho việc trả nợ ngân hàng cũng như trang trải cuộc sống. Trong khi đó, việc vay ngắn hạn sẽ đặt bạn trước áp lực trả nợ lớn, có nguy cơ hình thành nợ xấu nếu trả chậm, làm giảm xếp hạng tín dụng cá nhân và khả năng vay vốn trong những lần sau.